بررسی نگرش به مرگ و عوامل اجتماعی مرتبط با آن در بین سالمندان شهر تهران

مرگ تنها مجهول مدرنیته است، گره ای که به یاری خرد و ابزار مدرن گشودنی نیست، بنابراین طبیعی است که مهم ترین تابوی اجتماعی در جوامع صنعتی مرگ باشد. امروزه به واسطه فرایندهای جهانی شدن، دیگر هیچ جامعه ای را نمی توان یافت که تا اندازه ای از ساز و کارهای مدرن از جمله دانش و تکنولوژی بهره مند نباشند و از سوی دیگر، هنوز نمی توان گفت که دین حتی در صنعتی ترین کشورها تأثیر خود را به کلی از دست داده است. در کنارهم قرار گرفتن اقتدار پزشکی و اقتدار مذهبی در جامعه ما، مسائل جدیدی را در ارتباط با نگرش افراد به مرگ به وجود آورده است. به این ترتیب افراد برای ایجاد و خلق تاکتیکی برای مواجهه و نگرش به مرگ، مدام به ارزش ها و نگرش های مدرن می رسند و آن را در تماس با ارزش هایی که از قبل در نظام معنایی ذهنشان مستقر بوده قرار می دهند. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر نگرش به مرگ در میان سالمندان انجام شده است. در این تحقیق متغیرهایی همچون دین داری، اعتماد به پزشکی، تجربه مرگ، دغدغه مرگ، رضایت از زندگی، حمایت اجتماعی و عوامل اعتقادی (درک از خدا، انسان، زندگی پس از مرگ) و تأثیر آن ها بر نگرش به مرگ مورد بررسی قرار گرفت. در تحقیق حاضر روش پیمایش مورد استفاده قرار گرفته و از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت مورد مطالعه، سالمندان (60 سال به بالا) شهر تهران است، که 390 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمونt و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. در نهایت مشخص شدکه بین هریک از عوامل اجتماعی ذکر شده و نگرش به مرگ رابطه معنا دار وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق حاضر از برازش بالای نظریات با یافته های تجربی مشاهده شده حکایت دارد. واژگان کلیدی: پذیرش طبیعی مرگ، اجتناب از مرگ، انکار مرگ، مرگ به مثابه گذرگاه ، ترس از مرگ، دین داری، پزشکی شدن، سالمندان، مرگ.